
دستورالعملهای اخلاقی ـ عرفانی شیخ حسنعلی نخودکی
سه شنبه 93/04/17
ایشان در جواب نامههای یکی از سادات دزفول مینویسد:
«مکرر به شما عرض شد که این عرایض بنده از من نیست؛ بلکه از شخص بزرگی است که به نیت او میگویم:
1. پیامبری در مناجات عرض کرد: رب این الطریق الیک؛ یعنی پروردگارا! ره به سوی تو کدام است؟ خطاب رسید: دع نفسک و تعال؛ یعنی نفس خویش را رها کن و بیا.
2. از اوایل تکلیف که مامور به صوم ایام البیض و قرائت آیه «قل انما» شدم و در این سه روز سه هزار مرتبه بر این قلب قاسی آیه «فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا» قرائت میشد، تاکنون هوای ملاقات از سر حقیر بیرون نرفته، باید ترک دنیاداری نمود. لعل الله یحدث بعد ذلک امرا.
3. تا آنجا که میتوانید در امر نماز اول وقت و حضور قلب در نماز و تلاوت چند آیه از قرآن با تدبر در معانی آن در سحرها مداومت نمایید.
4. عمده نظر در دو مطلب است؛ یکی غذای حلال، دوم توجه به نماز و اصلاح آن، اگر این دو درست باشد، باقی درست است.
5. عمده هم حقیر، اصلاح قلب است و ذکر یا حی یا قیوم سحرگاه، برای همین است.
6. بین الطلوعین را به چهار قسمت تقسیم کنید؛ یکی اذکار و تسبیح، دیگری ادعیه، سوم قرائت قرآن و بالاخره فکری در اعمال روز گذشته. اگر موفق به طاعتی بودهاید، شکر کنید و اگر خدای ناکرده ابتلا به معصیتی یافتهاید، استغفار کنید.
7. دیگر آنکه هر روز صدقه دهید ولو به وجه مختصر.
8. شبها قدری در بی اعتباری دنیا و انقلاب آن فکر کنید و ملاحظه کنید که دنیا با اهل دنیا چگونه سلوک میکند.
9. امر بفرمایید به تدبر و تفکر در آیات آخر سوره مبارکه فرقان که با این آیه شروع میشود؛ «و عباد الرحمن الذین یمشون علی الارض هونا و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما»؛ ببینید که خداوند اشخاص را که به خود نسبت داده است، صفاتشان را چگونه بیان میکند.
10. هر قدر بتوانید، خود را به آداب مودب نمایید.
11. به هر نحوی که باشد، وصیت خدا و پیامبر ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و ائمه ـ علیهمالسلام ـ و مشایخ کرام را که تقوی باشد، از دست ندهید.
12. همانطور که مسایل طهارت و شکیات و سهویات و قرائت باید پیش اهلش درست شود، عقاید نیز به طریق اولی چنین است».
شیخ حسنعلی درباره راه و روش عرفانی خود در جواب نامه یکی از سادات دزفول مینویسد:
«عرض میشود به تمام احباء اظهار فرمایید که طریقه فلانی غیر از طریقی است که شنیدهاید، همه بدانید که طریقه حقیر، طریقی است که تمام مطالب شرع را نهایت اهتمام است؛ خلاف باقی طرق که به مطالب شرعیه خیلی بی اعتنا هستند. در طریقه حقیر، خصوصا نماز خیلی مورد توجه است که هر چه زحمت و توجه است، به نماز معطوف دارید.
بدانید که مدار و معیار امر و طریقه ما بر سه چیز است؛ شب زندهداری، لقمه حلال و توجه به نماز، به ویژه نماز اول وقت و حضور قلب در آن».

ویژه سالروز وفات ام المؤمنین خدیجه کبری(سلام الله علیها)
دوشنبه 93/04/16
10ماه مبارک رمضان وفات حضرت خدیجه تسلیت باد.
حضرت خديجه(س) كه از زنان نامدار و ثروتمند قريش بود پانزده سال قبل از بعثت با پيامبر اسلام(ص) ازدواج كرد. اين بانوي بزرگوار اولين فردي بود كه به رسالت پيامبر ايمان آورد و با تمام توان و ثروت خود به ياري دين اسلام برخاست.
پدر او: خو يلد بن عبد الغري بن قُصَي بن كلاب است.
مادر او: فاطمه دختر زائده بن أصَم است.
تولد: 68 سال پيش از هجرت
فرزندان: قاسم، عبدا…، زينب، ام كلثوم، فاطمه و رقيه مي باشند.
لقب: طاهره، سيده نسوان[1]
وفات: در ماه رمضان سال دهم بعثت و پس از سه روز بعد از وفات ابوطالب است.
پيغمبر(ص) او را در حجون دفن كرد و خود او را در قبر گذاشت. سال وفات او عام الحزن يعني سال اندوه ناميده شد. او به هنگام وفات 65 سال داشت.
شخصيت حضرت خديجه
حضرت خديجه(س) كه از زنان نامدار و ثروتمند قريش بود پانزده سال قبل از بعثت با پيامبر اسلام(ص) ازدواج كرد. اين بانوي بزرگوار اولين فردي بود كه به رسالت پيامبر ايمان آورد و با تمام توان و ثروت خود به ياري دين اسلام برخاست. وجود حضرت خديجه براي پيامبر اسلام به قدري اهميت داشت كه پيامبر اكرم(ص) رحلت اين بانوي بزرگ را مصيبتي عظيم خواند و سال رحلت حضرت خديجه و حامي بزرگ ديگر خود يعني حضرت ابوطالب را عام الحزن يعني سال اندوه ناميد.
مقام حضرت خديجه در پيشگاه خدا
ابوسعيد خدري ميگويد: رسول خدا فرمود: وقتي كه در شب معراج ، جبرئيل مرا به سوي آسمانها برد و سير داد، هنگام مراجعت به جبرئيل گفتم : «آيا حاجتي داري؟» جبرئيل گفت: « حاجت من اين است كه سلام خدا و سلام مرابه خديجه برساني »پيامبر (صلي الله عليه وآله) وقتي كه به زمين رسيد ، سلام خدا و جبرئيل را به خديجه ابلاغ كرد. خديجه گفت «ان الله هو السلام ، وفيه السلام ، اليه السلام ، وعلي جبرئيل السلام ؛ همانا ذات پاك خدا سلام است، واز او است سلام ، وسلام به سوي او باز گردد و برجبرئيل سلام باد.»[2]
پيامبر (صلي الله عليه و آله) فرمود:
جبرئيل نزد من آمد و گفت : اي رسول خدا!اين خديجه است ، هرگاه نزد تو آمد، بر او از سوي پروردگارش و از طرف من ، سلام برسان:
« و بشرها ببيت في الجنة من قصب لاصخب و لانصب»
«و او را به خانهاي از يك قطعه (از زبرجد ) در بهشت كه در آن رنج و ناآرامي نيست ، مژده بده »[3]
[1] . محلاّتي، ذبيح الله ؛ رياحين الشريعه، تهران، دارالكتب الاسالمية ، ج2،ص207
[2].مجلسي، محمدتقي؛ بحار الانوار ، بيروت ، مؤسسه الوفاء ،1404ه. ق ، ج16،ص7
[3] . مجلسي، محمدتقي؛ بحار الانوار ، بيروت ، مؤسسه الوفاء ،1404ه. ق ، ج16،ص 8.

شرح احادیث خارج فقه رهبر انقلاب/1
دوشنبه 93/04/16
در زندگی و سلامت به پایینتر و بیمارتر از خودت نگاه کن.
حدیث:
فی الکافی، عن الصادق (علیهالسلام) قال لحِمران بن أعین، (برادر بزرگ جناب زراره)، یَا حُمْرَانُ!انْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ دُونَكَ فِی الْمَقْدُرَةِ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ فَوْقَكَ فِی الْمَقْدُرَةِ فَإِنَّ ذَلِكَ أَقْنَعُ لَكَ بِمَا قُسِمَ لَكَ وَأَحْرَى أَنْ تَسْتَوْجِبَ الزِّیَادَةَ مِنْ رَبِّكَ عَزَّ وَ جَلَّ[1].
ترجمه:
امام صادق (علیهالسلام)، اى حمران به كسانى كه پائینتر از تو هستند و توانایى آنها از شما كمتر میباشد توجه كنید و به بالاتر از خود هرگز توجه نداشته باشید، اگر چنان كنى به آنچه در دست دارى قناعت خواهى كرد. در این صورت شایستگى زیادت از سوی خداوند، پیدا خواهى كرد.
شرح:
این روایت معروفی است، در آن، کم تدبّر میشود! بهتر است بگوییم به آن، کم عمل میشود! فرمود: ای حمران !به کسی که در امکانات دنیوی پایین تراز توست، نگاه کن !اگر نگاه ما به کسانی باشد که از ما برتر، بالاتر، راحتتر، مرفّهتر و برخوردارتر و سالمترند، اوّلاً :زندگی تلخ خواهد شد؛ ثانیاً :انسان تشویق خواهد شد به اینکه بر زخارف دنیاییِ خودش بیفزاید.
این یک دستور حکیمانهای است که تودۀ مردم به آن توجه نمیکنند! فرد نگاه میکند، میبیند فلان کس اینطور خانهای، اینطور امکاناتی، اینطور خودروئی دارد، دل او هم به دنبال چنین وضعی است، قناعت به وضعِ خودش از او گرفته میشود.
این، آفتِ بزرگی است، علاجش همین است که نگاه کنید به کسی که پایینتر از شماست. اگر میینید کسانی درآمدشان چند برابرِ شماست، شما نگاه کنید به آن کسی که درآمد او بسیار کمتر از شماست؛ شما خانه دارید، خودرو دارید، وسائل زندگی دارید، به راحتی از مهمان پذیرائی می کنید، او چنین امکاناتی ندارد، حتّی توانائی پذیرائی از مهمان نیز برایش نیست.
عین همین دیدگاه، در مورد مسائل جسمی، سلامت و بیماری وجود دارد، تا انسان بیماری جزئیای پیدا میکند، اعتراض میکند، گاهی ناشکری میکند!
ببینید کسانی را که از شما ناتوانترند، مریضترند، شما نسبت به آنها خوبید؛ به آن کسی که کمتر از تو دارد، به او نگاه کن! اگر جملۀ دوم را حضرت نمیفرمود، شاید از مفاد جملۀ اوّل این معنا فهمیده میشد، لکن تأکیداً ذکر فرمود برای اینکه در ذهن من و شما جا بگیرد؛ به پایینِ دست خودت نگاه کن، و به بالادستِ خودت نگاه نکن! نظر به بالادست، هوس تو را، حرص تو را بیشتر میکند، قناعت تو را کم میکند، تو را وادار به ناشکری و ناسپاسی خدای متعال میکند. اگر نگاه تو به مادون بود نه به مافوق، این، نافعتر است برای اینکه به آنچه قسمت تو شده است، قانع باشی.
قناعت که کَنزٌ لایَفنَی، واقعاً چیز خوبی است، وقتی قناعت کردی، به آنچه داری شکر کردی، خود این موجب میشود که مستوجب لطف و زیادۀ از جانب پروردگار باشید، لإن شکرتم لأزیدنّکم، خود شکر موجب افزایش نعمت الهی است.[2]
[1] - الشافی، صفحه 850
[2] - 23/2/1392

دانستنی ها ی پژوهشی
دوشنبه 93/04/16
اخلاق پژوهش
يکي از آموزههاي اخلاق کاربردي، اخلاق پژوهش است، که بر اساس آن پژوهشگر ميبايست در حيطه کار علمي خود به يک سري اصول اخلاقي نيز پايبند باشد، که به برخي از آنها اشاره ميشود:
۱. شهامت علمي پژوهشگر؛
۲. نقدپذيري و تحمل نظر مخالف؛
۳. نظم، انضباط و سرعت عمل در فرايند پژوهش؛
۴. پرهيز از چاپ مجدد يک اثر و ارسال مقاله به چند مجله مختلف؛
۵. خودداري از سرقت يافتههاي ديگران (اصل امانتداري در پژوهش).
خالقي، نرگس، اخلاق پژوهش و نگارش، چاپ اول: نشر کتابدار، تهران۱۳۹۰.
مشق يا تحقيق؟
سعي کنيد در هر تحقيق، حداقل يک حرف نو و سخن يا انديشهاي تازه به مخاطبان خود ارايه دهيد؛ در غير اين صورت جاي مشق و تحقيق عوض ميشود.
هين سخن تازه بگو تا دو جهان تازه شود وا رهد از حد جهان بيحد و اندازه شود
ديوان شمس، مولوي
براي نوشتن يک مقاله از کجا شروع کنيم؟
شايد براي بسياري از پژوهشگران، شروع نوشتن مقالهاي که مدتها در مورد موضوع آن، مطالعه و فيشبرداري کردهاند، سخت باشد.
با به کارگيري روشي به نام «خردسازي مقاله به مجموعهاي از پاراگرافها» کار بسيار ساده ميشود.
مراحل كار:
۱. خرد نمودن مقاله: مقاله را خرد نموده و خرد خرد بنويسيد، با اين کار بدنة مقاله را تجزيه کرده و اين تجزيه، نوشتن را بسيار آسان ميسازد.
۲. انتخاب جملات: با دقت در فيشهاي تنظيم شده براي هر فصل، جملهاي را انتخاب و آن را به يک پاراگراف تبديل کنيد، سپس در داخل طرح قرار دهيد. اين كار را ادامه داده تا شالوده مقاله در هر پاراگراف مشخص شود.
۳. تكميل نواقص: در اين مرحله شما با استفاده از تواناييهاي خود، پاراگرافها را کنار هم گذاشته و نقصها را تکميل کنيد.
۴. گسترش و ارتباط: مرحله بعد گسترش پاراگرافي و پيوند پاراگرافهاست، که در آينده در مورد آن صحبت خواهيم کرد.
گسترش پاراگرافي
يکي از روشهاي مناسب براي شروع نوشتن مقاله «خردسازي مقاله به مجموعهاي از پاراگرافها» است که قبلا معرفي شد.
مرحله بعد «گسترش پاراگرافي» است، پس از اينکه شالوده مقاله در هر پاراگراف مشخص شد و پاراگرافها در جاي مناسب خود قرار گرفتند، وقت آن است که پاراگرافها را پرورش دهيد و کاستيهايشان را جبران کرده و در صورت نياز جملهها را ويرايش و پردازش کنيد. براي مثال، در پاراگرافهايي كه جملههاي آغازين و پاياني دارند، جملههاي مياني را بيفزاييد و يا جاهايي كه نيازمند توضيح است، توضيحات لازم را اضافه كنيد. به اين کار در اصطلاح «گسترش پاراگرافي» ميگويند.
پاکتچي، احمد، روش تحقيق عمومي، چاپ سوم: انجمن علمي دانشجويي الهيات دانشگاه امام صادق(ع)، تهران۱۳۸۹. ص۱۰۳-۱۰۴ [با كمي تصرف]
غناي واژگاني
مهمترين سرمايه يک نويسنده در آفرينشگري، «غناي واژگاني» است که با آن، مراد خود را بازگو ميکند.
فقر واژگاني، نوشته را افسرده و کسالتبار ميکند. فقر يا غناي واژگاني؛ به تنوع و تعداد کلمات غيرتکراري و غيرمنتظره در يک نوشته بستگي دارد. يک نويسنده ماهر ميداند که براي هر مفهومي، دهها کلمه وجود دارد که به اقتضاي کلام، ميتوان يکي را برگزيد و به کار گرفت.
براي مثال، ميتوان به جاي واژه «قرآن» و «استفاده کردن» از کلمات مترادفي كه در جدول آمده بهره برد:
كلمه |
كلمات مترادف |
قرآن |
گنجنامه وحي، کلامالله، معجزه احمدي(ص)، نامه خدا به مؤمنان، کلام وحياني، آخرين گفتگوي آسمان با زمين و… |
استفاده کردن |
بهره بردن، بهرهبرداري کردن، سود بردن و… |
نكته: بهتر است هنگام مطالعه، کلمهها و عبارتهاي مترادف را در فايلي ذخيره کنيم، تا در موقع نوشتن مقالات از آنها بهره ببريم.

پیام تبریک مدیریت حوزه علمیه کوثر قزوین به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان
یکشنبه 93/04/08
السلام علیک یا شهر الله الاکبر و یا عید اولیائه
هرچه داریم از خداست و هرچه توان داریم برای خدا باید خرج کنیم.
در ماه پر خیر و برکت رمضان برای شما طلاب عزیز قبولی طاعات و عبادات را آرزومندم …
التماس دعا