چهارشنبه 17 شهریور (قیام 17 شهریور)
یوم اللّه هفده شهریور
حادثه 17 شهریور تأثیر عمیقی بر روند نهضت مردم ایران گذاشت. با این كه ظاهرا سه هفته كشور را با آرامش نسبی رو به رو كرد، ولی نه تنها توقفی در روند انقلاب ایجاد نشد، بلكه كینه عمومی از حكومت شاهنشاهی بیشتر گردید. كشور یك هفته دست به اعتصاب زد تمامی بازارها و بیشتر اماكن كسب تا 25 شهریور به عنوان اعتراض به این كشتار وحشیانه تعطیل بودند. حكومت نظامی تا واپسین روز دوام نظام شاهنشاهی پا برجا بود، اما عملا كارآیی نداشت و هرگز نتوانست مقررات خشك خود را در شهرها تزریق كند.
سال پایانی حكومت پهلوی در حالی آغاز شد كه علیرغم اوج گیری اعتراضات مردمی ،كمتر كسی باور میكرد كه این رژیم نتواند سال جاری را به پایان برساند البته بودند كسانی چون امیراسدالله علم – یار همراه محمدرضا پهلوی – كه در یادداشتهای روزانهاش فروپاشی حكومت را پیش بینی كرده بود، اما هنوز زنگ خطر جدی در بین رجال پهلوی به صدا در نیامده بود.
تابستان 1357 دوره پر التهابی آغاز شد كه به سقوط حكومت انجامید. روز شانزدهم شهریور ، به ویژه در تهران ،اعتصاب سراسری به وقوع پیوست و همچنین به دعوت روحانیان تهرانی در این روز راهپیمایی بزرگی صورت گرفت. در مقدمه كتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواك درباره وقایع نیمه دوم شهریور 1357 و به ویژه كشتار 17 شهریور همان سال آمده است:
در این حركت اجتماعی؛ همچون راهپیمایی بزرگ عید فطر (13/6/1357) مردم بار دیگر نفی سلطنت و تغییر نظام حكومتی را خواستار شدند و نیز با گل و گلاب و نقل از نظامیانی كه در خیابانها مستقر بودند استقبال كردند. این شیوه از مخالفت كه با دفع حكومت و جذب ارتش همراه بود هر چه زودتر میباید متوقف میگردید چرا كه ادامه آن موجب تزلزل هر چه بیشتر پایه های حكومت میشد. برپایی حكومتت نظامی تنها چاره پیش رو بود. مقامات بلند پایه نظامی و امنیتی حكومت بیش از دیگر دولتمردان به ایجاد حكومت نظامی تأكید داشتند. در واپسین ساعات روز شانزدهم شهریور اعلامیه برقراری حكومت نظامی در تهران و یازده شهر دیگر نوشته شد.
منبع : www.nahad.umz.ac.ir
نسخه قابل چاپ | ورود نوشته شده توسط howzeh-kosar در 1395/06/17 ساعت 11:33:00 ق.ظ . دنبال کردن نظرات این نوشته از طریق RSS 2.0. |