13دی ماه، سالروز ابلاغ پیام امام خمینی (ره) به گورباچف
پیام تنها پنج صفحه بود و توسط مردی به رشته تحریر درآمده بود که هیچ گاه اجازه نداد نوشتارهایش تایپ و سپس امضاء شود . حتی در سن پیری هم ترجیح می داد عبارت های ساده، رسا و ژرف پیام هایش را به خط زیبای خود بنگارد .

این بار صدر هیات رئیسه یکی از دو بلوک قدرتمند جهان مخاطب پیام پنج صفحه ای او بود .

پیام امام درست پس از پذیرش صلح از سوی وی صادر شد و از این منظر به نامه پیامبر اکرم (ص) به سران ابرقدرت های عصر خویش پس از پذیرش صلح حدیبیه شباهت دارد .

هیاتی که در راس آن فیلسوفی متاله و مفسری چون آیت الله جوادی آملی قرار داشت . به وسیله زنی انقلابی چون خانم دباغ که سال ها شکنجه و زندان نظام وابسته به بلوک سرمایه داری را تجربه کرده بود، همراهی می شد، وظیفه انتقال پیام را به عهده گرفت . گزینش این هیات خود پیامی دیگر برای صاحبان اندیشه و مبارزات قهرآمیز علیه استکبار جهانی به شمار می آمد .

پیام با «بسم الله الرحمن الرحیم » آغاز و با «والسلام علی من اتبع الهدی » پایان می یابد . در این پیام دو نکته قابل توجه می نماید;

نخست سخن گفتن امام راحل (ره) از موضع قدرت: «صریحا اعلام می کنم که جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگ ترین و قدرتمندترین پایگاه جهان اسلام به راحتی می تواند خلاء اعتقادی نظام شما را پر نماید .» (1)

و دوم تاکید شجاعانه امام بر عدم نیازمندی اسلام و مسلمانان به گورباچف و دیگر ابرقدرت ها: «از شما می خواهم درباره اسلام به صورت جدی تحقیق و تفحص کنید و این نه به خاطر نیاز اسلام و مسلمین به شما که به جهت ارزش های والا و جهان شمول اسلام است .» (2)

پیام امام راحل (ره) به گورباچف نکاتی نغز و ژرف دارد; نکاتی که جامعیت و ابعاد ناشناخته اندیشه حضرت امام (ره) را بیان می کند و به عنوان سند افتخار جاودان مسلمانان، همواره برای سیاستمداران بزرگ جهان قابل تحلیل و تامل است . نکات مهم پیام امام راحل (ره) به گورباچف عبارت است از:

1 . اشاره به ذهنیت غلط سردمداران کمونیست از دین
«راستی مذهبی که ایران را در مقابل ابرقدرت ها چون کوه استوار کرده است مخدر جامعه است؟ ! آیا مذهبی که طالب اجرای عدالت در جهان و خواهان آزادی انسان از قیود مادی و معنوی است مخدر جامعه است؟ !» (3)

2 . دعوت به حقیقت و بینش توحیدی
«باید به حقیقت رو آورد: مشکل اصلی کشور شما مساله مالکیت و اقتصاد و آزادی نیست، مشکل شما عدم اعتقاد واقعی به خدا است; همان مشکلی که غرب را هم به ابتذال و بن بست کشیده و یا خواهد کشید . مشکل اصلی شما مبارزه طولانی و بیهوده با خدا و مبدا هستی و آفرینش است .» (4)

3 . دعوت به مطالعه دو جهان بینی مادی و الاهی و تعمق در نگرش قرآن مجید
«این موضوع را به شما گوشزد کنم که بار دیگر به دو جهان بینی مادی و الاهی بیندیشید . . . قرآن مجید اساس تفکر مادی را نقد می کند و به آنان که بر این پندارند که خدا نیست و گرنه دیده می شد (لن نؤمن لک حتی نری الله جهرة) می فرماید: «لا تدرکه الابصار و هو یدرک و هو اللطیف الخبیر .» (5)

4 . دعوت به پرسشگری و مناظره نخبگان کمونیست با علمای دین
«تنی چند از خبرگان تیزهوش خود را که در این گونه مسائل قویا دست دارند راه قم گردانید تا پس از چند سال با توکل به خدا از عمق لطیف باریک تر از موی منازل معرفت آگاه گردند که بدون این سفر آگاهی از آن امکان ندارد .» (6)

5 . پیشگویی فروپاشی نظام کمونیستی
«برای همه روشن است که از این پس کمونیسم را باید در موزه های تاریخ سیاسی جهان جست و جو کرد; چرا که مارکسیسم جوابگوی هیچ نیازی از نیازهای واقعی انسان نیست; چرا که مکتبی است مادی و با مادیت نمی توان بشریت را از بحران عدم اعتقاد به معنویت که اساسی ترین درد جامعه بشری در غرب و شرق است به در آورد .» (7)

6 . پیشگویی فروپاشی نظام سرمایه داری
«امروز اگر مارکسیسم در روش های اقتصادی و اجتماعی به بن بست رسیده است، دنیای غرب هم در همین مسائل البته به شکل دیگر و نیز در مسائل دیگر گرفتار حادثه است .» (8)

7 . هشدار درباره پناه بردن به دامان غرب
«رهبر چین اولین ضربه را به کمونیسم زد و شما دومین و علی الظاهر آخرین ضربه را به پیکر آن نواختید . امروز دیگر چیزی به نام کمونیسم در جهان نداریم; ولی از شما جدا می خواهم که در شکستن دیوارهای خیالات مارکسیسم گرفتار زندان غرب و شیطان بزرگ نشوید .» (9)

8 . توصیه به دقت در تصمیم گیری و مرتکب نشدن اشتباه در انتخاب
«شما اگر بخواهید در این مقطع تنها گره های کور اقتصادی سوسیالیسم و کمونیسم را با پناه بردن به کانون سرمایه داری غرب حل کنید، نه تنها دردی از جامعه خویش را دوا نکرده اید که دیگران باید بیایند و اشتباهات شما را جبران کند .» (10)

شاید روزی که رئیس هیات، پیام امام خمینی (ره) را برای گورباچف قرائت می کرد، رهبر شوروی نیز چون قیصر روم و پادشاه ایران هنگام شنیدن دعوت رسول خدا (ص) تبسمی متکبرانه بر لب داشت و نمی دانست که: «خداوند حق و باطل را چنین مثل می زند، اما کف بیرون افتاده از میان می رود; ولی آن چه به مردم سود می رساند در زمین باقی می ماند .» (11)

ادوارد شوارد نادزه پس از چندی پاسخ گورباچف به نامه امام (ره) را در منزل محقر امام (ره) قرائت کرد . امام (ره) پس از شنیدن سخنان فرستاده گورباچف، عبارت کوتاه «من خواستار گشودن دریچه ای دیگر به روی ایشان بودم و ایشان درک نکردند» را برزبان راند، از جای برخاست و در حالی که دستانش را در پشت حلقه کرده بود، اتاق را ترک کرد .

گورباچف توصیه های امام (ره) در خصوص مطالعه دو جهان بینی مادی و معنوی و روی آوردن به حقیقت و بینش توحیدی را نادیده گرفت، با نفرستادن نخبگان کمونیست به قم از پرسشگری و مناظره فرار کرد، به رغم هشدار امام به زندان غرب پناه برد و سرانجام خود و بلوک شرق را مایه عبرت تاریخ تبدیل ساخت . (12)

پی نوشت:

3-1 . آوای توحید، نامه امام خمینی (ره) به گورباچف، شرح از آیت الله جوادی آملی، ص 13 .

4 . همان، ص 10 .

5 . همان، ص 11 .

6 . همان، ص 12 .

10- 7 . همان، ص 10 .

11 . رعد (13): 17 .(یضرب الله الحق و الباطل فاما الزبد فیذهب جفاء و اما ما ینفع الناس فیمکث فی الارض) .

12 . آیت الله جوادی آملی در خصوص واکنش گورباچف و پاسخ هیاءت اعزامی به این واکنش می نویسد: . . . مهم ترین و تنها جوابی که جناب گورباچف توانست به هیات اعزامی بدهد، این بود که این نامه یک نوع دخالت در شؤون داخلی کشور دیگر است . هیات اعزامی در پاسخ به جناب گورباچف گفت: شما از عمق خاک وسیع روسیه تا اوج فضای آسمان آزادانه فعالیت دارید، این پیام دخالت در آب و خاک روسیه یا بحر و سپهر شوروی نیست، این نامه کاری به آسمان، دریا، خاک و معادن شوروی ندارد بلکه برای «هدایت جان » شما است .» ; بنیان مرصوص امام خمینی (ره) در بیان و بنیان آیت الله جوادی آملی، ص 294 .

منبع: www.hawzah.net